مواظب باش مُخِت هنگ نکنه!
قسمت سوم دوره آموزش نحوه کارکرد ذهن و استفاده از این دانش برای موفقیت در المپیاد
آیا تا به حال هنگام حل یک سوال حس کرده اید مغزتان “هنگ” کند؟ یا به اصطلاح دیگر احساس کنید که از فشار سوال “مغزتان سوت بکشد”؟ گاهی هم ممکن است حس کرده باشید نمی توانید همه اطلاعات سوال را همزمان پردازش کنید و به عبارتی سوال در ذهن “جا نشود”! :).
برای شناسایی عوامل ذهنی پشت این تجربیات، و به طور کلی عوامل ذهنی موثر بر توانایی حل سوالات المپیاد، باید با روند کارکردهای ذهن هنگام حل سوال آشنا شد:
1- تنوع مطالب در المپیاد خیلی بالا است و عموما برای حل سوالات نیاز است یک حداقل آشنایی با مبحث مطرح شده داشته باشید. گاهی اوقات نیز صرفا آشنایی کافی نیست و باید موضوع را کامل حفظ باشید. پس باید از حافظه بلندمدت خود اطلاعاتی که قبلا خوانده اید را بازیابی کنید.
2- عموما سوالات داده ها و گزاره هایی را نیز ارایه می دهند که انتظار می رود دانش آموز از آن ها در حل سوال استفاده کند. پس شما نیاز دارید این داده ها را وارد working memory خود کرده، آن ها را پردازش کنید و اطلاعات آن ها را استخراج کنید. در هنگام پردازش داده ها ممکن است نیاز داشته باشید از دانسته های قبلی خود استفاده کنید.
3- در نهایت، باید مجموعه اطلاعات حاصل از حافظه بلند مدت و داده های سوال را همراه با هم وارد working memory کرده و آن ها را پردازش کنید تا به جواب نهایی برسید.
این مراحل را به صورت خلاصه در شکل زیر می توانید ببینید:
پس به عنوان یک المپیادی 3 بخش از این پروسه را می توانید تقویت کنید:
1- یادگیری نحوه کارکرد حافظه بلند مدت، چگونگی افزایش ماندگاری مطالب در آن و چگونگی بازیابی بهینه اطلاعات از آن
2- افزایش ظرفیت working memory
3- افزایش قدرت پردازش
حس ها و تجربه هایی که در ابتدای این نوشته بیان شدند (مثلا “هنگ” کردن روی سوال)، تا حد زیادی ناشی از پرشدن گنجایش working memory می باشند. در ویدیو زیر شما با working memory، اهمیت آن در حل سوالات المپیاد، و نحوه تقویت آن آشنا می شوید. توجه داشته باشید که گرچه اینجا working memory را در زمینه حل سوال بحث می کنیم، اما همین سیستم در زمینه فهم درس هایی که مطالعه می کنید و تشکیل حافظه بلند مدت از آن ها نیز اهمیت زیادی دارد. این اهمیت در قسمت های بعدی راهنما بیشتر شرح داده خواهد شد.
– برای مشاهده کتاب هایی که در ویدیوها به آن ها اشاره می شود، اینجا را کلیک کنید.