این نوشته ها بخشی از مجموعه خاطرات من (چه تلخ و چه شیرین) از دوران المپیادم هستن. امیدوارم در وهله اول با خوندن اون ها لبخندی رو لباتون بشینه 🙂 و در وهله دوم شاید از بین این همه خاطره یکی دوتا نکته به درد بخور پیدا کنین که تو مسیر المپیاد کمکتون کنه.

محمد امین صادقی –

ورقی پر از معرفت 🙂 از چله هفتم دوره 16 المپیاد زیست (بخش اول)

تو دوره 16 المپیاد زیست مسئولین برگزاری دوره یه حرکت خیلی خوبی که زده بودن، یه نشریه مخصوص المپیاد زیست ایجاد کرده بودن! (کلا زیستی ها به صورت معناداری نسبت به بقیه المپیادی ها خاص ترن، تو دوره تابستون میبینی انشالله. :)) هدف این نشریه دادن یه سری اطلاعات به ما دانش پژوهان در مورد روند دوره و آزمایشگاه ها و این ها بود. واسه نسخه آخر این نشریه که آخرای دوره و قبل از اعلام نمرات “منتشر” شد، قرار شد که هر کدوم از شرکت کننده ها تو دوره اگه خواست یه “دل نوشته ای” با موضوع آزاد تو این نشریه بنویسه. تو بین این خاطرات یه سری از این دلنوشت ها رو میخوام باهاتون در میون بذارم چون حال و هوای دوره و المپیادی های مختلف رو خیلی خوب ترسیم میکنن. پس بریم که داشته باشیم از یکی از دوستامون:

جدا از اینکه دوستمون خیلی باکلاس بود، من رو با جمله قشنگی آشنا کرد :). یه چیزی که از خیلی المپیادی ها میشنیدم (به خصوص از یکی از دوستای نزدیکم تو دوره و الان) همین عبارت “take it easy” بود. چون خودم مخالف ترین چیزی از “take it easy” بودم که میشه متصور بود، یه ذره درک نمیکردم معنی این حرفو. تازه تازه که یکم بزرگ شدم (و مطالعه کردم) دارم متوجه میشم معنی این جمله رو:

take it easy به این معنی نیست که همه زورتو نزنی تا به هدفی که میخوای برسی.

به این معنی نیست که دست از تلاش ورداری و خودتو به دست سرنوشت بسپاری.

بلکه،

به این معنیه که واسه رسیدن به هدفت همه (و منظورم همممممش هست) تلاشتو بکنی ولی دیگه تو مسیر حرص و جوش نخوری و استرس بیش از حد نکشی

و به این معنیه که اگه بعد همه تلاشت هم چیزی اونطور که میخواستی نشد، بیش از حد ناراحت نشی.

هممون میدونیم موفق ترین افراد کسایی هستن که بعد از شکست هاشون تو زندگی، بعد از یه دوره کوتاه ناراحتی (هیچوقت قرار نیست از شکستت ناراحت نشی. اگه ناراحت نشدی یعنی اصلا واست مهم نبوده اون هدف) دوباره خودشون رو جمع و جور میکنن، تا میتونن از شکستشون یاد میگیرن و بهش به عنوان یه فرصت یادگیری نگاه میکنن، و بعد میرن سراغ هدف بعدیشون. این همون چیزیه که بهش میگیم mental toughness یا تو فارسی به صورت حدودی، روحیه قوی داشتن.

در مقابل خیلی ها هم هستن بعد شکست ها خودشون رو میبازن و از ادامه مسیر خودداری میکنن. پس سوال اصلی اینه که چی تعیین میکنه افراد از کدوم دسته باشن؟

Martin Seligman جزو روانشناسایی هست که عمرش رو وقف پاسخ به این سوال کرده و پدر روانشناسی مثبت نگری شناخته میشه. تحقیقات Seligman نشون داد که یه ویژگی بارز تو دسته اول افراد، خوش بینی ه! چرا؟ چون اینجور آدما همیشه به خودشون میگن که آینده روشنه و اگه اتفاق بدی هم افتاده، حتما حکمتی داشته و خیر بوده. واسه همین از ناراحتی بعد شکست هاشون زود تر رها میشن و زودتر میتونن رو هدف بعدیشون تمرکز کنن. ویژگی دوم هم اینه که افراد موفق، نه بعد از موفقیت هاشون بیش از حد خوشحال میشن، و نه بعد از شکست هاشون بیش از حد ناراحت میشن. به عبارتی معتدل یا خونسرد هستن یا تو انگلیسی “level-headed”.

تو دوره تابستون و به طور کلی مسیر المپیاد هم که فشار استرس گاهی اوقات میتونه خیلی زیاد باشه و در هر مرحله ای آدم ممکنه شکست بخوره و به مدال مورد علاقش نرسه، اینطور فکر کردن به آدم کمک میکنه که به جای ناراحتی و ترس از شکست، حواسش رو روی هدفش و تلاش برای رسیدن به اون جمع کنه.

نتیجه

جمله take it easy دقیقا همین معانی روانشناختی موثر در رسیدن به موفقیت رو در بر میگیره. اولش به این معنی هست که اگه شکست خوردی بیش از حد ناراحت نشی، ثانیا به خودت یادآوری کنی که شکستت آخر دنیا نیست و آینده روشنه و بالاخره با تلاش میتونی به هدفت برسی. پس اگه همه ی تلاشت رو واسه هدفت (طلا شدن تو المپیاد زیست) کردی، نیازی نیست که شکست هارو (بخون طلا نشدن یا مدال نیاوردن تو المپیاد زیست) بیش از حد جدی بگیری! و حالا هم میدونی که اینطور فکر کردن نه تنها چیز بدی نیست، بلکه در واقع ویژگی موفق ترین آدمای روی زمینه.